Maskerade

Acht jaar geleden overleed kunstenaar Peter de Groot. Een goede vriend van Geert Klaver. Als we zijn zoon Patrick spreken over zijn vader voor BUITENGEWOON blijkt dat het niet alleen een groot kunstenaar was, maar ook een visionair.

Peter de Groot heeft zijn hele leven kunst gemaakt, die niet verkocht werd. Patrick de Groot: “Mijn vader wilde zijn collectie compleet houden. Hoewel hij nooit iets van de hand wilde doen, gaf hij het wel in bruikleen.” Patrick vertelt dat zijn vader volledig gefocust was op het creëren van kunst en daarbij volledig zijn eigen pad koos. Zo was hij niet aangesloten bij kunstenaarsverenigingen en had hij een duidelijk beeld over wat kunst moest zijn. “Hij was totaal niet commercieel en voelde zich eerder gehinderd door anderen.”

‘DE MAN WAS BEZETEN VAN KUNST’

Om zijn leven aan de kunst te kunnen wijden, sloot hij zich af van alle media. “Alles wat hij moest weten haalde hij uit zijn boeken. Hij las alle grote filosofen. Er was niets wat hij niet kende.” Dat hij een wandelende encyclopedie was, zag zijn zoon pas goed tijdens een bezoek aan het MoMA en het Guggenheim museum in New York. “Ik wilde een catalogus kopen, maar hij vond dat niet nodig. Wat bleek?! Hij wist alles van de werken die er hingen. Er waren zelfs Nederlanders die met ons op zijn gelopen om zijn verhalen te horen. De man was bezeten van kunst! Voor hem ging kunst om emotie, pas daarna mag het mooi zijn.”

ZIJN TOEKOMST VOORUIT

Zijn levensvisie, die hij voornamelijk via zijn werk uitdroeg, was: ‘mensen dragen maskers, waardoor het ware gezicht van mensen, bedrijven, de samenleving als geheel altijd achter een masker verscholen blijft.’ Vandaar dat je in zijn werk veel maskers terugziet. “Wat hij ook altijd zei: ‘het gaat maar om drie dingen in het leven: geld, macht of vrouwen en daar komt alle onrust in de wereld vandaan.’ De kunstenaar vond circa 40 jaar geleden dat de 21ste eeuw van de vrouwen moest zijn. “Mannen doen er alles aan om de macht te behouden en zetten daarom en masker op. Alleen vrouwen zijn puur. Zij schenken leven en offeren zich veel meer op dan mannen voor hun kinderen, de samenleving, de natuur.” De kracht van de vrouw is ook een terugkerend thema in het werk van De Groot. “Mijn vader vond vrouwen veel meer in balans dan mannen.”

‘WE MAKEN GEEN CONTACT MEER’

De maskers in het werk staan ook voor digitale schermen. “We verschuilen ons achter onze telefoons en iPads, niemand maakt meer contact met elkaar achter zo’n scherm.” Hoewel hij wel voor digitalisering was, maakte hij zich daar tien jaar geleden al ernstige zorgen over. Een andere overtuiging van hem was dat de regering altijd controle moet hebben. Zo geloofde hij niet in de Koude Oorlog, dat hij zag hij als angstzaaierij om vervolgens mensen naar je toe te trekken. “Als angst een rol speelt klopt er iets niet.” Zelf kende hij geen angst. “Toen hij terminale kanker had, klom hij nog het dak op om de dakpannen recht te leggen.”

‘ALLES WAT HIJ VOORSPELDE GEBEURT’

Waar De Groot zo verbonden was met zijn kunst dat hij er geen afscheid van kon nemen, doen zijn kinderen dat nu wel. Zo is een deel van het werk in bruikleen aan een conservator van het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis en zal een deel ook te koop aangeboden worden. Uiteraard houden de kinderen en kleinkinderen zelf ook een flink aantal werken, maar de collectie is simpelweg te groot om zelf te beheren. “Daarbij heeft het geen functie in een opslag en willen we eindelijk het verhaal over zijn levensvisie naar buiten brengen. Alles wat hij voorspelde, gebeurt gewoon. Neem nu de coronacrisis, je moet maatregelen altijd blijven bevragen. Als je het niet meer mag bevragen of er worden geen antwoorden gegeven klopt het niet. Als je intentie goed is, kan je iedere vraag aan, vond hij.”

‘GEERT SNAPT DE FILISOFIE’

Om het levenswerk en de bijbehorende visie voor het eerst naar buiten te brengen heeft Patrick, samen met zijn broer en zus, Geert Klaver in de arm genomen. “Geert was een vriend van mijn vader en hij zou het aan niemand anders uit handen hebben gegeven. Hij snapt de filosofie erachter. Het is heel mooi werk, maar mijn vader wilde niet alleen dat iemand het mooi vond. Hij wilde dat het verhaal erbij werd verteld. Als iemand zei: ik houd niet zo van groen want dat past niet bij mijn bank, zei hij: ga dan maar naar de IKEA.”

KUNST IS EMOTIE

Na dit mooie gesprek met de zoon van de kunstenaar is duidelijk: een groot kunstenaar was zijn tijd ver vooruit. Zoals zijn zoon zegt: “Een groot kunstenaar is helemaal niet bezig met verkoop, dan ben je een bedrijf. Juist een kunstenaar loopt vooruit op zijn tijd en wordt vaak niet erkend. Kunst is emotie. Kunst vertelt een verhaal. Hij kon zijn eigen verhaal zelf niet naar buiten brengen, maar dat is wat wij voor hem gaan doen.”

‍